Ecu چیست؟
با پیشرفت روزافزون تکنولوژی، شاهد تحولی عظیم در صنایع مختلف هستیم. یکی از این تحولات، جایگزینی تدریجی کنترل کنندههای مکانیکی قدیمی با سیستمهای الکترونیکی پیشرفته است. این انقلاب صنعتی به حوزه خودروسازی نیز رسیده و خودروها امروزه مملو از ریزپردازندهها و کنترلرهای الکترونیکی هستند که وظایف مختلفی را بر عهده دارند. مغز متفکر این سیستم پیچیده، واحد کنترل الکترونیکی یا ECU نام دارد که بر عملکرد تمامی این قطعات نظارت کرده و آنها را هماهنگ میکند. به عبارت سادهتر، خودروهای امروزی نه تنها سریعتر و قدرتمندتر شدهاند، بلکه به لطف پیشرفت الکترونیک، هوشمندتر و ایمنتر نیز شدهاند. ECU، که به عنوان کامپیوتر خودرو نیز شناخته میشود، مشابه کامپیوترهای شخصی یا لپتاپها نیست و ورودی و خروجیهای متفاوتی دارد. ورودیهای این کامپیوتر شامل سنسورهایی است که در سراسر خودرو نصب شدهاند و خروجیهای آن دستورهایی برای چراغها یا دیگر پردازندهها هستند.
آشنایی با تاریخچه ecu
آلودگی محیط زیست، چالشی دیرینه و رو به رشد برای بشریت است. در اواسط قرن بیست و یکم، با شدت گرفتن این بحران، ایالات متحده برنامه هوای پاک را به اجرا گذاشت. هدف از این برنامه، کاهش آلایندههای زیست محیطی و بهبود کیفیت هوا بود. در این راستا، خودروسازان تحت فشار قرار گرفتند تا با استفاده گسترده از کنترل کنندههای الکترونیکی، بازدهی موتورهای احتراقی را افزایش داده و در نتیجه، میزان آلایندگی خودروها را کاهش دهند.در نتیجه؛ با هدف کاهش آلودگی و افزایش بازدهی سوخت، خودروسازان به سراغ کنترل دقیق فرایند احتراق در موتور رفتند. نتیجه این تلاشها، طراحی واحد کنترل الکترونیکی موتور یا ECU بود. اگرچه در ابتدا ECU عمدتا بر کنترل موتور متمرکز بود، اما امروزه این واحد هوشمند وظایف بسیار گستردهتری را بر عهده دارد و در واقع مغز متفکر خودرو محسوب میشود.
مهمترین محصولات ایسیو 206 کدامند؟
ایسیو (ECU)، که یکی از قطعات برقی خودرو ۲۰۶ است، انواع مختلفی دارد که هر کدام برای مدل و تیپ خاصی از این خودرو مناسب هستند و همگی در یک نقطه مشترک، یعنی داخل محفظه موتور کنار باطری، نصب میشوند. در ادامهی این مقاله به بررسی انواع مختلف ایسیو (ECU) پژو ۲۰۶ و اینکه هرکدام برای کدام مدل خودرو مناسب هستند، خواهیم پرداخت:
1. ایسیو پژو ۲۰۶ S2000-3E
پژو ۲۰۶ تیپ ۲ و ۳ مدلهای قبل از سال ۸۵ که مجهز به موتور TU3، دریچه گاز سیمی و کاتالیزور هستند، از ایسیو (ECU) مالتی پلکس استفاده میکنند. این نوع ایسیو دارای یک کانکتور اضافی برای نصب سنسور اکسیژن دوم بوده و به طور ویژه برای این مدلها طراحی شده است.
2. ایسیو پژو ۲۰۶ S2000-PL4
ایسیو S2000-PL4 قلب تپندهی موتور پژو ۲۰۶ تیپ ۲ و ۳ مدلهای قبل از سال ۸۵ است.
3. ایسیو پژو ۲۰۶ جی ۳۴ (j34)
از سال ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۱، پژو ۲۰۶ به سیستم مدیریت موتور (ECU) مالتی پلکس مدل J34 مجهز شد. این سیستم جدید در مدلهای هاچبک تیپ ۲ و ۳ (با دریچه گاز برقی) و صندوقدار تیپ ۵ و ۶ (با کدهای V6، V19 و V20) به کار گرفته شد. به عبارت سادهتر، ECU مدل J34 جایگزین نسلهای قدیمی و جدید S2000 در پژو ۲۰۶ شد. این ECUها عمدتاً بر روی موتور TU3A با حجم ۱۳۶۱ سیسی نصب میشوند و به جای استپر موتور از موتور برقی دریچه گاز برای تنظیم دور آرام استفاده میکنند.
4. ایسیو (ECU) جی ۳۵ ۲۰۶ (j35)
این واحد کنترل الکترونیکی (ECU) معمولاً در پژو 206 های دوگانه سوز مدل مالتی پلکس SD با موتور TU5 به حجم 1587 سی سی (شامل تیپ 5، 6 و مدلهای صندوقدار V2 و V10) به کار میرود. با توجه به پیچیدگی این سیستم، توصیه میشود برای نصب و راهاندازی ECU، حتماً از یک متخصص کمک بگیرید. نصب نادرست این قطعه میتواند منجر به بروز مشکلات فنی جدی و هزینههای اضافی شود.
5. ایسیو ۲۰۶ ME7.4.4
ایسیوی این خودرو که وظیفه مدیریت دقیق سوخترسانی و سیستم سوخت را بر عهده دارد، به وسیله ۳ کانکتور و مجموعا ۱۱۲ پایه به سایر بخشهای خودرو متصل میشود. این قطعه حیاتی در مدلهای ۲۰۶ تیپ ۵ با موتورهای TU5 از جمله NFU، JP4 و N6A به کار رفته است.
6. ایسیو پژو ۲۰۶ ME7.4.5
این ۲۰۶ تیپ ۵ به یک دریچه گاز برقی مجهز شده است که هم مدل فلزی و هم پلاستیکی آن موجود است و از برند معتبر بوش نیز بهره میبرد. این قطعه وظیفه کنترل دقیق میزان سوخت ورودی به موتور را برعهده دارد و به این ترتیب، عملکرد سیستم سوخترسانی خودرو بهینهسازی میشود.
7. ایسیو ۲۰۶ غرب استیل (MAW)
ایسیو (ECU) غرب استیل که با نام اختصاری MAW شناخته میشود، توسط شرکت غرب استیل تامین شده و دارای دو کانکتور ۶۴ پایه مشکی و خاکستری است. یونیت ایموبلایزر و آنتن آن به صورت یکپارچه طراحی شدهاند و از تگ نوع ۷۹۳۶ استفاده میکنند که مشابه تگهای موجود در سایر خودروهای اکوماکس کروز است. در صورت تعویض ECU یا ICU (مجموعه یکپارچه آنتن و یونیت ایموبلایزر)، تگ کلیدها نیز باید تعویض شوند.
8. ایسیو پژو ۲۰۶ برند زیمنس (Siemens)
اکثر ECUهای زیمنس که در خودروهای ما استفاده میشود، یا از خارج وارد کشور میشوند یا توسط شرکتهای داخلی مثل مگاموتور یا کروز با مجوز شرکت زیمنس تولید میشوند. سیستم ضد سرقت خودروهایی که از ECU زیمنس استفاده میکنند، معمولا از دو قسمت اصلی به نامهای CIM1 و CIM2 تشکیل شده است. این سیستمها با استفاده از یک تگ (چیپ) خاص که در داخل سوئیچ خودرو قرار دارد، کار میکنند و به این صورت امنیت خودرو را تامین میکنند. اطلاعات بین سوئیچ و ECU از طریق دو سیم بافته شده منتقل میشود تا از دستکاری اطلاعات جلوگیری شود. واحد کنترل این سیستم (ICU) معمولا پشت آمپر یا زیر قاب فرمان نصب میشود. نکته مهم این است که در برخی از مدلها مثل CIM1، اگر ECU خودرو تعویض شود، باید تگ سوئیچ هم عوض شود. اما در مدلهای جدیدتر مثل Rline و CIM2 نیازی به تعویض تگ نیست.
9. ایسیو ME17
ایسیو بوش ME17 که با دو کانکتور مشکی ۵۶ پین و برچسب سبز قابل تشخیص است، برای خواندن و برنامهریزی نیاز به ابزارهایی همچون پروگرامر و برد تریکور دارد. خواندن پسورد این ایسیو بهخصوص برای عملیات جیتگ و سایر تغییرات ضروری است. معمولاً اطلاعات کیلومتر خودرو در بخش ایپرام اینترال ذخیره میشود که با استفاده از ماشین حساب TNM قابل تغییر است. هنگام دانلود نرمافزار این ایسیو باید بسیار دقت کرد زیرا ممکن است باعث روشن شدن چراغ چک شود. برای حذف کد این ایسیو، هم فلش و هم ایپرام باید با استفاده از برد تریکور بدون کد شوند.
10. ایسیو ایزی یو ۲۰۶ (Easyu)
ایسیو ایزی یو ۲۰۶ که توسط شرکت معتبر کنتیننتال و به سفارش خودروسازی کروز تولید میشود، یک قطعه الکترونیکی حیاتی در موتورهای TU5 است. این ایسیو به طور گسترده در خودروهای پژو ۲۰۶ و رانا مورد استفاده قرار میگیرد و نقش بسیار مهمی در مدیریت و کنترل عملکرد موتور ایفا میکند.
11. ایسیو ۲۰۶ اسست (SSAT)
این ایسیو دارای دو کانکتور مشکی با ۴۰ و ۸۱ پایه است؛ در محصولات ایرانخودرو از کانکتور ۴۰ پایه استفاده نمیشود و فقط کانکتور ۸۱ پایه فعال بوده و سوکت دسته سیم موتور به آن وصل میشود.
اجزای ECU را میشناسید؟
با وجود اندازه کوچک، ECU از مجموعه پیچیدهای از قطعات تشکیل شده است. در قلب این واحد کنترل الکترونیکی، مجموعهای از اجزا با هم تعامل دارند تا عملکرد موتور را بهینه کنند. از مهمترین این اجزا میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1. مبدلهای آنالوگ به دیجیتال (A to D): مبدلهای آنالوگ به دیجیتال (A to D) وظیفه دارند خروجیهای سنسورهایی مثل سنسور اکسیژن را دریافت کنند. سنسور اکسیژن خروجی آنالوگی در محدوده 0 تا 1.1 ولت ایجاد میکند. ریزپردازنده این سیگنال آنالوگ را به یک سیگنال دیجیتال تبدیل میکند که نتیجه آن یک عدد 10 بیتی خواهد بود.
2. خروجیهای دیجیتال High LeveL: ایسیو در خودروهای مدرن، وظایف متعددی را بر عهده دارد که از جمله آنها میتوان به کنترل دقیق زمان جرقهزنی، تنظیم میزان سوخت تزریقی و مدیریت سیستم خنککننده اشاره کرد. این واحد الکترونیکی با تولید سیگنالهای دیجیتال، به اجزای مختلف موتور فرمان میدهد تا در هماهنگی کامل با یکدیگر کار کنند و عملکرد موتور را بهینه سازند.
3. مبدلهای دیجیتال به آنالوگ (D to A): گاهی برای تحریک و کنترل برخی اجزای موتور به سیگنالهای آنالوگ نیاز داریم. از آنجا که ریزپردازندهها دیجیتال هستند، به مبدلهای D to A نیاز داریم تا این سیگنالها را تبدیل کنیم.
4. کاندیشنر سیگنال (Signal Conditioner): برای اینکه واحد کنترل الکترونیکی (ECU) به درستی کار کند و با شرایط سیستم هماهنگ شود، گاهی نیاز است تغییراتی در ورودیها و خروجیهای آن ایجاد کنیم. مثلاً، مبدلی که سیگنالهای آنالوگ را به دیجیتال تبدیل میکند (A/D)، سیگنال سنسور اکسیژن را میخواند. این سنسور معمولاً ولتاژی بین 0 تا 1.1 ولت تولید میکند، در حالی که مبدل ما انتظار دارد ولتاژی بین 0 تا 5 ولت دریافت کند. در چنین شرایطی، از مداراتی به نام کاندیشنر استفاده میشود. این مدارها سیگنالهای ورودی و خروجی را به گونهای تنظیم میکنند که با نیازهای سیستم تطابق داشته باشند.
5. چیپهای ارتباطی: ارتباطات بین ورودیها و خروجیها از طریق این چیپها انجام میشود، همانطور که از نام آن پیداست. پروتکل ارتباطی بین چیپها نیز سیستم CAN است که قبلاً به آن اشاره کردهایم.
Ecu ماشین چه کاری انجام می دهد؟
در خودروها اصولا ECU وظیفه تزریق سوخت را بر عهده دارد. در واقع، برای اینکه سوخت به مرحله اشتعال برسد، نیاز به ECU است. البته, اینطور نبوده که همیشه اینگونه باشد؛ چراکه در گذشته، این کار به صورت مکانیکی انجام میشد. ECU باعث همزمانی بین سیستم احتراق و انژکتور میشود، که قبلا بهصورت مکانیکی صورت میگرفت، اما حالا به شیوه الکترونیکی انجام میشود. موتور احتراق خودرو برای عملکرد و قدرت نیاز به سوخت دارد و برای حفظ عملکرد موتور، باید سوخت مورد نیاز برای تولید قدرت فراهم شود. بنابراین، کنترل سوخت کار اصلی ECU خودرو است.
روش کار ای سی یو ماشین چگونه است؟
برای اینکه کامپیوتر خودرو (ECU) بتواند به درستی وظایف خود را انجام دهد، نیاز دارد اطلاعات دقیقی از بخشهای مختلف خودرو دریافت کند. این اطلاعات از طریق سنسورهای متنوعی که در خودرو تعبیه شدهاند، جمعآوری میشوند. در واقع، سنسورها مانند چشم و گوش خودرو عمل میکنند و اطلاعاتی مانند دمای آب موتور، دمای هوای ورودی، میزان اکسیژن خروجی، موقعیت پدال گاز، فشار ترمز، وضعیت سانروف و... را به ECU منتقل میکنند. ECU با استفاده از این دادهها، نسبت دقیق سوخت و هوا را تنظیم میکند تا موتور خودرو با بیشترین راندمان کار کند و مصرف سوخت به حداقل برسد. به عبارت سادهتر، ECU با کنترل میزان سوخت تزریقی به سیلندرها، عملکرد موتور را بهینه کرده و از هدر رفتن سوخت جلوگیری میکند.
آیا Ecu بر سرعت ماشین تاثیر میگذارد؟
ECU یا همان کامپیوتر خودرو، نقشی محوری در تعیین سرعت ماشین ایفا میکند. کنترل دقیق میزان تزریق سوخت توسط ECU، به طور مستقیم بر قدرت موتور و در نتیجه سرعت خودرو تأثیرگذار است. به همین دلیل، ECU را میتوان قلب تپنده خودروهای انژکتوری امروزی دانست. البته، عوامل دیگری همچون هندلینگ خودرو نیز در دستیابی به حداکثر سرعت نقش دارند؛ اما بدون عملکرد بینقص ECU، رسیدن به این هدف ممکن نخواهد بود.
Ecu ماشین در کدام قسمت قرار دارد؟
حتما برایتان پیش آمده که کنجکاو شده باشید مغز متفکر خودرو یعنی ECU یا کامپیوتر ماشین دقیقا کجا قرار دارد. محل قرارگیری این قطعه در خودروهای مختلف متفاوت است و جای ثابتی ندارد. گاهی زیر داشبورد، گاهی در کاپوت و گاهی هم کنار موتور پیدا میشود. مثلا در پژو 206، ECU کنار موتور قرار گرفته است. برای اینکه محل دقیق ECU خودروی خودتان را پیدا کنید، میتوانید دفترچه راهنمای خودرو را مطالعه کنید یا در سایت شرکت سازنده جستجو کنید.
انواع سنسورهای وابسته به ای سی یو ECU خودرو
سنسورها جزئیات مورد نیاز برای تصمیمگیری و تحلیل را برای ای سی یو فراهم میکنند. این قطعات متنوع وظایف مختلفی دارند و اطلاعات جمعآوری شده از طریق دیتای الکترونیکی و پالسها به واحد ای سی یو خودرو ارسال میشود. انواع این سنسورها شامل موارد زیر میشود:
1. سنسور دما
سنسور دما، دمای موتور را به صورت مداوم اندازه گیری کرده و به واحد کنترل یا همان ECU منتقل میکند. این دما برای عملکرد صحیح موتور بسیار مهم است و باید در محدوده 70 تا 80 درجه سانتیگراد حفظ شود. ECU با دریافت اطلاعات از سنسور دما، به صورت خودکار و الکترونیکی فرمان باز و بسته شدن دریچه رادیاتور را صادر میکند تا دمای موتور در محدوده مطلوب نگه داشته شود. در واقع، ECU نقش یک مغز هوشمند را ایفا میکند و با کنترل جریان آب درون موتور، از گرم شدن بیش از حد یا سرد شدن ناگهانی آن جلوگیری میکند. در خودروهای قدیمیتر، این وظیفه توسط ترموستات انجام میشد که دقت و کارایی کمتری نسبت به سیستمهای الکترونیکی امروزی داشت.
2. سنسور اکسیژن
سنسور اکسیژن نقش کلیدی در تنظیم دقیق مخلوط سوخت و هوا در موتور خودرو ایفا میکند. این سنسور با اندازهگیری میزان اکسیژن موجود در گازهای خروجی از موتور، اطلاعات دقیقی را در اختیار واحد کنترل الکترونیکی (ECU) قرار میدهد. ECU با استفاده از این اطلاعات و یک فرمول از پیش تعیین شده، بهترین نسبت سوخت به هوا را محاسبه کرده و فرمان لازم برای تزریق دقیق سوخت را به موتور ارسال میکند. به این ترتیب، موتور در هر لحظه با ترکیب ایدهآل سوخت و هوا کار کرده و همزمان با کاهش مصرف سوخت، میزان آلایندگی را نیز به حداقل میرساند.
3. سنسور فشار
سنسور فشار در واقع اطلاعات مربوط به فشار اتمسفری که موتور در آن عمل میکند را به واحد کنترل یا ای سی یو ارائه میدهد. این اطلاعات در داخل مینفولد تاثیر گذار هستند؛ هرچه فشار اتمسفر بیشتر باشد، مقدار ترکیب هوا در آن نیز بیشتر میشود. بر اساس این اطلاعات، ای سی یو تصمیم میگیرد که مقدار بهینه سوخت برای موتور چقدر باید باشد. در واقع، فشار هوا یکی از عوامل اصلی و تاثیرگذار بر میزان سوخت موتور است و نقش اساسی در عملکرد سیستم سوخت رسانی، احتراق و مصرف سوخت دارد.
4. سنسور گشتاور
سنسور گشتاور، مسئول اندازهگیری بار بر روی گیربکس است و این اطلاعات را به واحد کنترل یا ای سی یو منتقل میکند تا ای سی یو بتواند بهترین زمان برای تغییر دنده را تعیین کند. این نقش بسیار مهمی در جادههای لغزنده دارد، زیرا از هرز شدن چرخهای خودرو جلوگیری میکند، و در خودروهایی با سیستم 4WD و دیگر سیستمهای انتقال قدرت مانند دفرانسیل و کلاج، نقش کلیدی دارد، که باعث بهینهسازی عملکرد آنها میشود.
خرابی ای سی یو را چگونه متوجه شویم؟
کامپیوتر خودرو یا همان ECU، مانند هر قطعه الکترونیکی دیگری، ممکن است دچار مشکل شده و عملکرد صحیح خود را از دست بدهد. این خرابیها که اغلب منجر به اختلالاتی در عملکرد خودرو میشوند، به دو دسته اصلی نرم افزاری و سخت افزاری تقسیم میشوند. به صورت کلی؛ بیش از 85 درصد مشکلات ECU مربوط به بخش نرمافزاری است که خوشبختانه با استفاده از دستگاههای مخصوص برنامهریزی ECU قابل تعمیر هستند. بنابراین، آشنایی با علائم خرابی ECU و روشهای تعمیر آن، به شما کمک میکند تا در صورت بروز مشکل، سریعتر نسبت به رفع آن اقدام کنید.
یکی از روشهای رایج آسیب رسیدن به ECU، تماس مستقیم آن با آب است. لایه محافظتی ECU، اگرچه تا حدودی از نفوذ آب جلوگیری میکند، اما تضمینی برای جلوگیری کامل از آسیب نیست. قطع ناگهانی باتری هنگام روشن بودن خودرو نیز میتواند به ECU آسیب جدی وارد کند. خوشبختانه، با پیشرفت روزافزون تکنولوژی و بهبود آموزشهای تعمیر ECU، تعمیر این قطعه مهم خودرو به مراتب آسانتر شده است و عیبیابی و رفع مشکلات آن با دقت بیشتری انجام میشود.
علاوه بر اینها؛ بعضی وقتها چراغهای پشت آمپر خودرو به ما خبر از مشکلاتی میدهند که ممکن است در نگاه اول ساده به نظر برسند؛ مثلا چراغ نشانگر درها، حتی وقتی دربها را محکم بستهایم، روشن میماند. این اتفاقات به این معنی است که ممکن است ایرادی در سیستم کنترل خودرو (ECU) وجود داشته باشد یا سنسوری که وضعیت دربها را به ECU اطلاع میدهد درست کار نکند. البته؛ تشخیص دقیق علت این مشکل کمی پیچیده است و نیاز به بررسی توسط یک متخصص حرفهای دارد.
رایجترین سوالات شما در مورد ایسیو 206 و 207:
1. تفاوت ایسیو 206 و 207 چیست؟
پاسخ: به طور کلی، ایسیوهای 206 و 207 از نظر سختافزاری و نرمافزاری با یکدیگر تفاوت دارند. این تفاوتها به دلیل تفاوت در موتور، استانداردهای آلایندگی و سایر مشخصات فنی این دو خودرو ایجاد شده است. همچنین، با توجه به مدل سال و تیپ خودرو، نوع ایسیو نیز ممکن است متفاوت باشد.
2. علت خرابی ایسیو 206 و 207 چیست؟
پاسخ: خرابی ایسیو ممکن است به دلایل مختلفی از جمله نوسانات برق خودرو، نفوذ آب یا گرد و غبار به داخل ایسیو، افزایش دما، اتصال کوتاه در سیمکشی و نقص در ساخت ایسیو رخ دهد.
3. آیا میتوان ایسیو 206 و 207 را برنامهریزی مجدد کرد؟
پاسخ: بله، ایسیو قابل برنامهریزی مجدد است و این کار توسط دستگاههای مخصوص و توسط افراد متخصص انجام میشود. همچنین برنامهریزی مجدد ایسیو میتواند برای افزایش قدرت موتور، کاهش مصرف سوخت و بهبود عملکرد خودرو انجام شود.