علت روشن شدن چراغ باطری ماشین چیه؟

بررسی دلایل روشن شدن چراغ باطری و یا چشمک زدن آن در ماشینهای ایرانی و خارجی

چکیده

چراغ باتری یا همان چراغ دینام یا چراغ آلترناتور که همگی دارای یک معنی هستند و با علامت باتری در پشت آمپر نمایش داده می شود با چرخاندن سوئیچ روشن شده و پس از استارت زدن، بعد از چند ثانیه خاموش میشود. اگر صاحب خودرو هستید قطعاً تجربه روشن شدن چراغ باتری حین رانندگی را داشته اید که کاملاً غیر طبیعی است و می تواند استرس زیادی را به راننده خودرو وارد کند. روشن شدن این چراغ نشانه اینست که بزودی خودرو شما خاموش خواهد شد. که این زمان بستگی به میزان استفاده شما از قطعات برقی خودرو مانند چراغ ها، ضبط و رادیو، کولر و ... دارد. 

چراغ اخطار دینام یا چراغ باطری می تواند در حالتهای کم رنگ(سو سو زدن)، پر رنگ یا چشمک زن روشن شود که نشاندهنده اینست باتری توسط دینام بدرستی شارژ نمی شود. در برخی از خودروها روشن شدن این چراغ، روشن شدن چراغ استپ را نیز در بردارد.

همانطور که می دانید وظیفه اصلی دینام تامین انرژی الکتریکی و شارژ باتری می باشد و چنانچه در مسیر این انتقال انرژی الکتریکی به باتری اختلال ایجاد شود، باعث روشن شدن چراغ باتری می شود. در ادامه به علتهای این مشکل در خودرو می پردازیم.

مهمترین دلایل روشن شدن چراغ باتری:

1. اصلی ترین دلیل روشن شدن این چراغ خرابی باتری یا دینام است که بعلت اتمام عمر مفید هر کدام از این قطعات است. تست خرابی این قطعات توسط باطریساز و با دستگاه انجام میشود. در صورت خرابی باتری، حتماً این قطعه باید تعویض شود ولی خرابی دینام دلایل مختلف دارد که در بسیاری از موارد قابل تعمیر است. در حالتی که چراغ دینام پُر نور روشن شود ایراد قطع به یقین از دینام است که یا نشان از تمام شدن ذغال دینام دارد و با هزینه ای حدود یک میلیون تومان توسط باطریساز قابل تعویض است و یا ممکن است آرمیچر یا آفتامات دینام خراب شده باشد. بغیر از این 2 مورد، دینام قابل تعمیر نیست و باید با دینام سالم جایگزین شود.

2. یکی دیگر از علل شایع روشن شدن این چراغ، پاره شدن تسمه دینام است که در این حالت دینام از مدار خارج شده و باتری دیگر شارژ نمی شود. از دیگر نشانه های پاره شدن تسمه دینام، سفت شدن فرمان خودروست. نکته اینجاست که شُل شدن تسمه دینام نیز باعث ضعیف شدن شارژ باتری و در نتیجه روشن شدن چراغ دینام پشت آمپر می شود.

3. سوختن فیوز مربوط به دینام در جعبه فیوز یا نودهای مالتی پلکس می تواند یکی از علل شارژ نشدن باتری توسط دینام باشد که با تعویض فیوز مربوطه مشکل برطرف خواهد شد. با جستجو در گوگل و وارد کردن نام و مدل خودرو می توانید به نقشه جعبه فیوز داخل موتور خودروی خود دسترسی پیدا کنید و براحتی فیوز مربوط به دینام را شناسایی کنید.

4. سولفاته شدن بست های مثبت و منفی باطری نیز می تواند عامل روشن شدن چراغ دینام باشد که در این حالت می توانید با باز کردن بستهای باتری و شستن آنها با آب جوش این مشکل را برطرف کنید. رسوبات سر بستهای باطری بعلت اینکه نارسانا هستند باعث ایجاد تداخل در مسیر شارژ باتری می شوند.

5. در برخی از موارد نیز خرابی سوکت یا سیم کشی دینام باعث اختلال در سیستم برق رسانی خودرو و در نتیجه روشن شدن چراغ دینام می شود.

چراغ باتری یعنی دینام؟ 

دقیقاً! روشن شدن چراغ باتری می‌تواند نشانه وجود مشکل در دینام باشد، اما همیشه به این معنا نیست که خود دینام خراب شده است. این چراغ نشان می‌دهد که سیستم شارژ خودرو دچار اختلال شده و باتری قادر به شارژ شدن نیست.

چرا چراغ باتری روشن است اما دینام درست است؟

 روشن بودن چراغ باتری همیشه به معنای خرابی دینام نیست. دلایل دیگری که ممکن است چراغ باتری روشن شود، عبارت‌اند از:

1. باتری خراب یا ضعیف
   اگر باتری عمر زیادی داشته باشد یا صفحات داخلی آن آسیب دیده باشند، ولتاژ کافی تأمین نمی‌شود و چراغ باتری روشن می‌ماند.

2. اتصال‌های شل یا خراب
   خوردگی یا شل بودن اتصالات باتری و کابل‌های مرتبط می‌تواند جریان برق را مختل کند و سیستم الکتریکی خودرو را به اشتباه بیندازد.

3. تسمه سرپانتین شل یا پاره شده
   این تسمه نیروی مکانیکی برای چرخش دینام را تأمین می‌کند. اگر شل شود یا پاره شود، دینام کار نمی‌کند، حتی اگر سالم باشد.

4. مشکل در قرقره دینام
   خرابی قرقره دینام باعث عدم چرخش صحیح دینام می‌شود و ولتاژ کافی تولید نمی‌کند.

5. سنسور یا خطای کامپیوتری
   گاهی اوقات، ایراد در سنسور یا ECU باعث ارسال سیگنال اشتباه به چراغ باتری می‌شود، درحالی‌که دینام و باتری کاملاً سالم هستند.

پیشنهاد: اگر چراغ باتری روشن است و دینام بررسی شده و مشکلی ندارد، اتصالات، تسمه‌ها و باتری را دقیق‌تر بررسی کنید.

چگونه بفهمم دینام خودرو خراب است؟ 

برای شناسایی خرابی دینام خودرو، می‌توانید به چند علامت مهم توجه کنید:

1. چراغ باتری روشن می‌شود: یکی از اولین نشانه‌های خرابی دینام، روشن شدن چراغ باتری روی داشبورد است که نشان می‌دهد سیستم شارژ خودرو مشکل دارد.

2. افت ولتاژ باتری: اگر دینام نتواند ولتاژ کافی به باتری ارسال کند، باتری به تدریج تخلیه می‌شود. شما ممکن است متوجه شوید که خودرو به سختی استارت می‌خورد.

3. نورهای سوسوزن یا کم‌نور: اگر در حین رانندگی، نورهای داخلی یا چراغ‌های جلو شروع به سوسوزدن یا کمرنگ شدن کنند، این ممکن است نشانه‌ای از خرابی دینام باشد.

4. قطعات الکترونیکی خراب می‌شوند: برخی از لوازم الکترونیکی خودرو مانند رادیو، برف‌پاک‌کن، یا سیستم تهویه ممکن است به درستی کار نکنند.

5. استفاده از ولت‌متر: اگر ماشین شما ولت‌متر داشته باشد، می‌توانید ولتاژ آن را بررسی کنید. ولتاژ نرمال باید بین 13.7 تا 14.7 ولت باشد. اگر ولتاژ کمتر از 13 ولت باشد، این نشان‌دهنده خرابی دینام است.

اگر با این علائم مواجه شدید، بهتر است فوراً دینام را بررسی و تعمیر کنید تا از مشکلات بیشتر جلوگیری کنید.

اگر چراغ باتری روشن شد چکار کنیم؟

در چنین شرایطی بهتر است از روشن کردن وسایل برقی خودرو مانند کولر یا بخاری، فندک، رادیو پخش، برف پاککن و حتی الامکان چراغ ها تا رسیدن به اولین باطریسازی خودداری کنید. در این حالت خودرو گاهاً تا یک ساعت توان پیمایش مسیر را دارد.

نکته: در مواردی که تسمه دینام خودروی شما پاره شده به هیچ عنوان به رانندگی ادامه ندهید. دیده شده که تسمه دینام پاره شده باعث پارگی تسمه تایم و بروز خسارت چند ده میلیونی به خودرو شده است. پس به محض سفت شدن فرمان که نشاندهنده پارگی تسمه دینام است یا از ادامه رانندگی خودداری کنید یا تسمه دینام پاره شده را از جای خود بطور کامل خارج کنید تا باعث پارگی تسمه تایم نشود.

نکته: دوستان توجه داشته باشید روشن شدن این چراغ برای تمام خودروهای داخلی و خارجی به یک معناست و علائم و نشانه های آن یکیست.

آیا می‌توانید با وجود روشن بودن چراغ باتری رانندگی کنید؟

بله، اما این کار فقط برای مدت کوتاهی امکان‌پذیر است. روشن شدن چراغ باتری معمولاً به معنی وجود مشکل در سیستم شارژ خودرو، مانند دینام یا کابل‌های مرتبط است. در این شرایط، خودرو از انرژی ذخیره‌شده در باتری استفاده می‌کند، اما باتری نمی‌تواند برای مدت طولانی برق موردنیاز را تأمین کند.

بنابراین اگر با این وضعیت به رانندگی ادامه دهید، ممکن است خودرو در میانه راه خاموش شود و قادر به روشن کردن آن نباشید. بهترین کار این است که به‌سرعت خودرو را به تعمیرگاه برسانید یا از یک متخصص کمک بگیرید تا مشکل برطرف شود و از خرابی‌های جدی‌تر جلوگیری کنید.

چه مدت می‌توانم با چراغ باتری روشن رانندگی کنم؟ 

مدت زمانی که می‌توانید با چراغ باتری روشن رانندگی کنید، معمولاً 30 تا 60 دقیقه است، اما این زمان به عوامل مختلفی بستگی دارد:

1. وضعیت و سن باتری: باتری‌های جدیدتر شارژ بیشتری نگه می‌دارند و زمان بیشتری دوام می‌آورند، درحالی‌که باتری‌های قدیمی سریع‌تر خالی می‌شوند.

2. مصرف برق خودرو: اگر چراغ‌های جلو، سیستم تهویه، برف‌پاک‌کن، یا سایر تجهیزات برقی را روشن نگه دارید، باتری زودتر تخلیه می‌شود.

3. نوع رانندگی و سرعت: رانندگی در ترافیک یا با سرعت پایین باتری را سریع‌تر خالی می‌کند، درحالی‌که رانندگی پیوسته با سرعت ثابت می‌تواند کمی بیشتر دوام بیاورد.

هشدار:
با روشن بودن چراغ باتری، ماشین می‌تواند ناگهانی خاموش شود و سیستم‌های حیاتی مثل فرمان برقی و ترمز کمکی از کار بیفتند. بهتر است در اولین فرصت ماشین را متوقف کرده و مشکل را رفع کنید.

روش های جلوگیری از روشن شدن چراغ باطری 

برای جلوگیری از روشن شدن چراغ باتری و حفظ سلامت باتری خودرو، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:

1. استفاده از کلید خام: به جای ریموت کنترل، از کلید خام برای باز و بسته کردن خودرو استفاده کنید. این کار مصرف باتری را کاهش می‌دهد.

2. استفاده از باتری‌های با ظرفیت بالا: باتری‌های با ظرفیت بالا عمر بیشتری دارند و می‌توانند در برابر تخلیه مقاومت بیشتری داشته باشند.

3. استفاده از شارژر باتری: اگر خودرو برای مدت طولانی رها می‌شود، استفاده از شارژر باتری به حفظ شارژ و نگهداری مناسب آن کمک می‌کند.

4. استفاده از تایمر روشنایی: اگر خودرو شما دارای سیستم تایمر برای روشنایی است، می‌توانید مدت زمان روشن بودن چراغ‌ها را محدود کنید تا از مصرف بی‌مورد انرژی جلوگیری کنید.

5. بررسی وضعیت باتری به‌طور منظم: با بررسی منظم وضعیت باتری، می‌توانید از تخلیه ناگهانی آن جلوگیری کنید. اگر متوجه شدید که باتری در حال تخلیه است، سریعاً آن را شارژ کنید.

6. استفاده از سیستم‌های ذخیره‌سازی باتری خودرو: برخی خودروها از سیستم‌هایی برای جلوگیری از تخلیه غیرمطلوب باتری برخوردار هستند.

7. خاموش کردن تمام تجهیزات الکترونیکی: پیش از ترک خودرو، از خاموش بودن تمامی تجهیزات الکترونیکی مانند رادیو و تهویه مطمئن شوید تا از مصرف بی‌رویه باتری جلوگیری شود.

8. استفاده از سیستم‌های مدیریت باتری: برخی خودروها به سیستم‌های مدیریت باتری مجهز هستند که می‌تواند عمر باتری را افزایش دهد و از تخلیه سریع آن جلوگیری کند.

این اقدامات به‌ویژه زمانی که خودرو برای مدت طولانی رها می‌شود، می‌تواند به حفظ سلامت باتری و جلوگیری از روشن شدن چراغ باتری کمک کند.

ویژگی های بهترین باطری برای خودرو

ویژگی‌های بهترین باتری برای خودرو به عوامل مختلفی بستگی دارد که در اینجا به برخی از مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:

1. ظرفیت (Capacity): ظرفیت باتری تعیین‌کننده توانایی آن در ذخیره و تأمین انرژی برای خودرو است. این ویژگی معمولاً به آمپرساعت (Ah) اندازه‌گیری می‌شود. برای جلوگیری از مشکلاتی مانند روشن شدن چراغ باتری، بهتر است باتری‌هایی با ظرفیت بالا انتخاب کنید که توانایی تأمین انرژی بیشتر را دارند.

2. ولتاژ (Voltage): ولتاژ استاندارد باتری‌های خودرو ۱۲ ولت است. برخی از خودروهای سنگین یا خودروهایی که مصرف برق بیشتری دارند، از باتری‌های ۲۴ ولتی استفاده می‌کنند.

3. نوع باتری (Battery Type): باتری‌های خودرو به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند: باتری‌های سرب-اسیدی (Lead-Acid) و باتری‌های لیتیوم-یون (Lithium-Ion). باتری‌های لیتیوم-یون به دلیل ویژگی‌های بهتری همچون وزن سبک‌تر، عمر طولانی‌تر، سرعت شارژ و تخلیه بهتر، راندمان بالاتر، در برخی از خودروها ترجیح داده می‌شوند.

4. عمر مفید (Battery Life): باتری‌هایی با عمر مفید طولانی‌تر معمولاً نیاز به تعویض زودهنگام ندارند و از نظر اقتصادی به‌صرفه‌تر هستند.

5. ظرفیت تحت شرایط مختلف (CCA - Cold Cranking Amps): این ویژگی برای خودروهایی که در مناطق سردسیر زندگی می‌کنند اهمیت زیادی دارد. CCA به میزان جریانی اشاره دارد که باتری می‌تواند در دماهای پایین (مثلاً ۰ درجه سانتیگراد) تأمین کند. باتری‌هایی با ظرفیت CCA بالا در هوای سرد عملکرد بهتری دارند.

انتخاب باتری با این ویژگی‌ها کمک می‌کند تا از مشکلات ناشی از خرابی باتری جلوگیری کرده و عملکرد بهینه سیستم برق خودرو را حفظ کنید.

کلام آخر

روشن شدن چراغ باتری یا دینام حین رانندگی نشانه‌ای از اختلال در شارژ باتری خودرو است که می‌تواند ناشی از مشکلاتی مانند خرابی دینام، پاره شدن تسمه، سولفاته شدن بست‌ها یا حتی سوختن فیوز باشد. در این مقاله به دلایل رایج روشن شدن چراغ دینام و راهکارهای کاربردی برای مواجهه با این وضعیت پرداخته‌ایم. با رعایت این نکات می‌توانید از خسارات جدی به خودرو پیشگیری کنید.

سوالات متداول

چرا چراغ دینام فقط گاهی اوقات روشن می‌شود؟

این مشکل ممکن است به دلیل شل بودن تسمه دینام یا وجود قطعی‌های موقتی در سیم‌کشی دینام باشد. بهتر است خودرو را برای بررسی دقیق به باتری‌ساز یا تعمیرکار نشان دهید.

آیا رانندگی با چراغ دینام روشن خطرناک است؟

بله، زیرا خودرو به مرور زمان توان خود را از دست می‌دهد. اگر تسمه دینام پاره شده باشد، ممکن است باعث پارگی تسمه تایم نیز شود که هزینه تعمیرات سنگینی به همراه دارد.

چگونه می‌توان از سولفاته شدن بست‌های باتری جلوگیری کرد؟

با استفاده از اسپری‌های ضدسولفاته یا شستشوی دوره‌ای بست‌ها با آب جوش می‌توانید از تجمع رسوبات جلوگیری کنید. همچنین نصب درپوش‌های محافظ باتری نیز مفید است.

آیا خرابی باتری می‌تواند باعث روشن شدن چراغ دینام شود؟

بله، اگر باتری دچار خرابی داخلی باشد یا عمر مفید آن به پایان رسیده باشد، دینام نمی‌تواند آن را به درستی شارژ کند و چراغ دینام روشن می‌شود.

چگونه می‌توان فهمید مشکل از دینام است یا باتری؟

با اندازه‌گیری ولتاژ دینام هنگام روشن بودن خودرو (باید حدود 13.5 تا 14.5 ولت باشد) و تست جداگانه باتری توسط دستگاه‌های مخصوص، می‌توانید مشکل را مشخص کنید. بهتر است این کار توسط یک تعمیرکار حرفه‌ای انجام شود.