آموزش کامل نحوه کارکرد و وظیفه استپر، علت کار نکردن استپر
آموزش نحوه عملکرد استپر موتور خودرو
استپر موتور (stepper) یکی از قطعات موتور خودروست که با وجود کوچک بودن، وظایف بسیار مهمی بر عهده دارد. استپر بر روی دریچه گاز نصب شده و توسط کامپیوتر خودرو (ECU) کنترل میشود. استپر موتور با هر پالسی که از ECU دریافت میکند یک گام یا یک پله رو به جلو یا عقب حرکت میکند تا مقدار ورودی هوا را کنترل میکند که در سیستم احتراق و عملکرد صحیح موتور خودرو امری حیاتی محسوب میشود. پس اطلاع از نحوه کارکرد استپر، وظیفه آن در بهبود عملکرد موتور خودرو و اینکه چگونه کار میکند، میتواند ما را در بالا بردن سطح کیفیت و راندمان خودرو بسیار کمک کند. در قسمت پایین تصویری از یک استپر را مشاهده میکنید. در ادامه همراه ما باشید.
وظیفه استپر موتور در خودرو چیست؟ بعبارت خیلی ساده میتوان گفت که استپر وظیفه کنترل شرایط برای استارت خوردن موتور و صدور فرمان های لازم را برای جلوگیری از خاموش شدن خودرو دارد. وظیفه ی استپر در یک جمله، توجه به دور موتور خودرو و تنظیم نگه داشتن آن است.
با کمک این قطعه الکترونیکی-مکانیکی، دور موتور خودرو تحت تاثیر عوامل مختلفی مثل روشن کردن کولر، مواقعی که موتور سرد است، برداشتن ناگهانی پای راننده از روی پدال گاز، قرار نمیگیرد و به کار خود ادامه میدهد.
کار اصلی استپر در خودرو چیست؟
- تنظیم عملکرد موتور در دور پایین
- تثبیت دور موتور در شرایط مختلفی که با نوسان همراه است، مثل زمان روشن کردن کولر خودرو
- تنظیم زمان بسته شدن مسیر هوا در شرایط مختلف مثل زمانیکه راننده در سرعت بالا، پایش را از روی پدال گاز برمیدارد.
- ایفای نقش ساسات، بویژه زمانیکه موتور سرد است. یعنی هنگامیکه موتور سرد است، با تنظیم سوزن، خودرو با اولین استارت روشن میشود.
نکته 1: این قطعه دور موتور را در زمان گرفتن بار اضافی تنظیم یا بالانس میکند. بعنوان مثال هنگامی که در هوای گرم کولر خودرو را روشن میکنید، عملاً در حال تحمیل بار اضافی به موتور هستید. در این زمان باید دور موتور افزایش یابد تا پاسخگوی این بار اضافی باشد که این کار بر عهده استپر است.
حتماً شما نیز این موضوع را تایید میکنید که با روشن شدن کولر خودرو، قدرت موتور اُفت میکند، در چنین شرایطی و موقعیت های شبیه به این، اگر استپر موتور خودرو خراب باشد، موتور خاموش میشود. استپر در هر شرایط ثابت و متغیری، دور موتور را برای تعادل و پایداری خودرو، برقرار می سازد.
نکته 2: یکی دیگر از وظایف استپر، تنظیم سوخت و هوا در دور پایین است. منظور از دورهای پایین در خودرو، معمولاً بین 900 تا 1100 دور در دقیقه است. زمانیکه خودرو در حال پارک است و موتور خودرو بصورت درجا و نرمال کار میکند، تنظیم سوخت و هوای ورودی توسط استپر انجام میشود.
نکته 3: همانطور که گفته شد این قطعه هنگام استارت زدن و روشن شدن خودرو نیز وظایفی دارد. استپر در ابتدای کار خودرو و زمانیکه موتور سرد است، دستور باز شدن دریچه گاز را صادر میکند تا استارتی بی نقص و پرقدرت داشته باشیم، در این حالت خودرو به اصطلاح با تک استارت روشن میشود.
نکته 4: از دیگر کارکردهای استپر در خودرو، در زمان تعویض دنده ها، سرعت خودرو را تنظیم میکند. وقتیکه راننده هنگام تعویض دنده پای خود را از روی پدال گاز برمیدارد، استپر با جلوگیری از بسته شدن سریع مسیر هوا، سرعت را تنظیم میکند. قابل ذکر است که این موضوع در مواقعی نیز که راننده پای خود را از روی پدال ترمز برمیدارد، رخ میدهد.
توجه : لازم به یاد آوریست که استپر در خودرهایی که دریچه گاز آنها سیمی (مکانیکی) است، استفاده میشود.
به استپر، موتور پله ای یا موتور مرحله ای نیز گفته میشود که با ورود سیستم های انژکتوری در خودرو این قطعه نیز طراحی و در قسمت ورودی هوای خودرو بکار گرفته شد تا هوای ورودی به موتور را مدیریت کند و بهترین ترکیب سوخت و هوا برای احتراق کامل و بی نقص در موتور رقم بخورد. اگر خودروی شما بی دلیل گاز میخوره یا در حالت درجا نوسان دور موتور دارید، متهم ردیف اول این مشکل، استپر موتور خودروی شماست.
در تصویر زیر نمایی از استپر موتور که بر روی دریچه گاز برای کنترل هوای ورودی به سیستم انژکتور نصب شده است را مشاهده میکنید.
استپر در مسیر هوای موتور قرار گرفته که با یک کابل باز و با یک فنر بسته میشود. استپر موتور یکی از اجزای مدیریتی موتور خودرو محسوب میشود که شبیه یک شیر یا دریچه عمل میکند. این قطعه در مسیر منیفولد ورودی قرار گرفته و بوسیله کامپیوتر خودرو، سرعت را در دور آرام بر اساس پارامترهایی همچون دمای موتور و بار سیستم الکتریکی آن تنظیم میکند. اختلال در عملکرد این قطعه باعث افزایش مصرف سوخت و افزایش آلایندگی میشود و بر روی عملکرد موتور تاثیر منفی داشته و در مواقعی که باعث خاموش شدن خودرو میشود ممکن است سبب ایجاد تصادف و خسارتهای جانی و مالی شود. پس در صورت نیاز به تعویض این قطعه سریعاً اقدام کنید.
با توجه به سیستم مکانیکی-الکترونیکی استپر میتوان علت کار نکردن آن را در هر دو مورد جستجو کرد که بهتر است از تعمیر این قطعه حساس خودداری و نسبت به تعویض آن با یک برند معتبر اقدام کنید.