موتور شویی و نفوذ آب، شارژ بالای دینام، باطری به باطری کردن و چند عامل دیگر مهمترین عوامل سوختن ایسیو هستند که به آنها بطور کامل می پردازیم.
از ایسیو میتوان به عنوان مغز یک خودرو یاد کرد که تمام فرمانهای لازم به عملگرهای حیاتی از آن صادر میشود که اطلاع از دلایل خرابی یا سوختن آن میتواند باعث طول عمر بیشتر و عملکرد بهتر آن شود.
از مهمترین علائم خرابی و عدم کارکرد صحیح ECU میتوان به موارد زیر اشاره کرد؛
- ریپ زدن و لرزش موتور
- عدم گاز خوردن یا گاز هرز خوردن در زمان خلاصی خودرو
- خاموش شدن خودرو در حین حرکت
- عدم کارکرد صحیح سنسورهای اکسیژن، دریچه گاز، استپر و ... و ایجاد خطا در آنها
- اختلال و ایجاد خطا در عملگرهایی مانند کویل، انژکتور، پمپ بنزین و ...
پس بسیار مهم است که بدانیم، دلیل خرابی یا سوختن ای سی یو ماشین چیست تا از این قطعه مهم و حیاتی بهتر مراقبت کنیم. در ادامه به مهمترین علل خرابی و سوختن ECU در خودروهای ایرانی و خارجی می پردازیم. این دلایل برای تمام مدلهای ایسیو اعم از ساژم، والئو، بوش، زیمنس، SSAT، کروز، غرب استیل و ... صدق میکند.
مهمترین دلایل خرابی یا سوختن ایسیو در خودروهای ایرانی و خارجی؛
- شارژ بالای دینام
- برعکس زدن سر باطریها
- مشکلات، خرابی و اشتباهات در سیم کشی خودرو
- جدا کردن سر باتری در هنگام روشن بودن خودرو
- باطری به باطری کردن
- نفوذ آب و رطوبت به داخل ایسیو
- معیوب شدن و یا سوختن برخی سنسورها و عملگرها
- عوامل نرم افزاری
موارد بالا از اهم دلایل خرابی و یا سوختن ای سی یو خودرو می باشد که عواملی مانند تصادف و برخوردهای شدید در خودرو مخصوصاً برای ایسیوهایی که در قسمت جلو و پشت سینی نصب شده اند مانند بوش j34، S2000 ،7.4.4 و ... و یا موارد آتش سوزی برای تمامی خودروها را نیز میتوان اضافه کرد.
شارژ بالای دینام
دوستان به جرات میتوان گفت که یکی از عوامل مهم خرابی در اغلب ایسیوهای داخلی و خارجی، شارژ بالای دینام است. باید بدانید که شارژ دینام سالم توسط دستگاه باید عددی بین 12.5 تا 14.5 را نشان دهد که رقم بالاتر از 14.5 نشان شارژ بالاست که میتواند در درجه اول به ایسیو خودرو آسیب جدی وارد کند. در مواردی که خودرو روشن نمیشود، چراغ چک خاموش است و دستگاه دیاگ به خودرو وصل نمیشود از مصداقهای شارژ زیاد دینام خودروست.
برعکس زدن سر باطریها
از عوارض اتصال اشتباه و برعکس زدن قطب های باطری خرابی ایسیو میباشد. وقتي قطب مثبت و منفي در موارد باطری به باطری کردن، اشتباه زده میشود، يعنی دو باطری با هم سری شده و ولتاژ تا 24 ولت بالا رفته که برای ecu و قطعات الکتریکی ماشین بسیار خطرناک است. اتصال اشتباه قطبها ممکن است باعث خرابی دینام، قطعات الکتریکی و الکترونیکی از قبیل ECU و حتی آتش سوزی شود.
خرابی و اشتباهات در سیم کشی خودرو
با فرسوده شدن قسمتی از سیم کشی خودرو، اتصالی صورت میگیرد و باعث آتش سوزی یا از کار افتادن خودرو می شود. اگر اتصالی در سیم کشی صورت بگیرد ممکن است که به ایسیو، باتری و دینام آسیب برساند که این خرابی ممکن است بر اثر فرسودگی سیم کشی یا اشتباهات فردی صورت گیرد.
جدا کردن سر باتری در هنگام روشن بودن خودرو
موردی است که کمتر دیده میشود ولی انجام آن باعث خرابی ای سی یو میشود. دینام در حالت عادی ولتاژی متناسب با برق مورد نیاز سیمکشی برق تولید میکند، اما ولتاژ تولیدی توسط این قطعه ممکن است گاهاً افزایش چشمگیری یافته و به بیش از ولتاژ مورد نیاز مدار برق برسید. در حالت عادی اگر باتری در مدار باشد، با خاصیتی مشابه با خازن، این برق تولیدی را به ثبات رسانده و اجازه ورود برق با ولتاژ بیش ار حد مجاز را نمیدهد. اما در صورت نبود باتری و خارج کردن آن از مدار، ولتاژ اضافی به سیستم برق وارد و منجر به شوک الکتریکی در قطعاتی مانند ECU خواهد شد. با این وجود میتوان یکی از دلایل سوختن ایسیو را جدا کردن باتری در شرایط روشن بودن موتور دانست.
باطری به باطری کردن
این مورد حتی در مواقعی که درست انجام شود نیز باعث آسیب رسیدن به کامپیوتر خودرو میشود. بطور کلی شوک زیاد و نوسات ولتاژ از عوامل مهم خرابی ایسیوها محسوب میشوند. بسیاری از مراجعات ما برای تعمیرات ایسیو مخصوصاً ایسیوهای گیربکس مربوط به باطری به باطری کردن است. مورد داشتیم که خودرو برای تعمیرات گیربکس به تعمیرگاه مراجعه کرده، خودرو بعلت تعمیرات چند روز استارت نخورده و باطری خوابیده، با سوار کردن گیربکس، مکانیک اقدام به باطری به باطری کرده که باعث ایجاد تقه در گیربکس بر اثر خرابی ایسیوی آن شده است.
نفوذ آب و رطوبت به داخل ایسیو
هر گونه آب خوردگی، سبب پوسیدگی، سولفاته شدن و اتصالی در برد و قطعات الکترونیکی روی آن میشود. معمولاً کامپیوترهای خودرو طوری طراحی میشوند که در برابر نشت آب، رطوبت و حتی گرد و غبار محافظت شوند، ولی آب همیشه راهی برای نفوذ پیدا میکند. برای همین است که همیشه توصیه میکنیم که از موتور شویی ماشین خودداری کنید. آب و رطوبت باعث آسیب رسیدن به سیم کشی ها، جعبه فیوز و ECU خودرو میشود و شما را متحمل هزینه های گزاف میکند.
معیوب شدن و یا سوختن برخی سنسورها و عملگرها
همانطور که گفته شد، خرابی ایسیو ممکن است باعث اختلال در کارکرد بعضی سنسورها و عملگرها شود. عکس این حالت نیز صادق است، یعنی خرابی و سوختن سنسورها و عملگرها نیز بر کارآیی ایسیو تاثیر می گذارد و حتی ممکن است باعث خرابی یا سوختن آن شود.
عوامل نرم افزاری
ایسیو ها معممولاً بعد از گذشت زمان دچار خرابی در قسمت نرم افزاری خود میشوند که کاملاً طبیعی است. همانطور که لپ تاپ و کامپیوتر خانگی شما بعد از مدتی نیاز به تعویض ویندوز پیدا می کند، ایسیوی خودرو نیز با ظاهر شدن مشکلاتی مانند ریپ زدن، گاز هرز خوردن، لرزش موتور، عدم گاز خوردن و ... نیاز به تعویض نرم افزار پیدا می کنند که در اصطلاح تعمیرکاران ایسیو به آن دانلود گفته میشود. با دانلود بسیاری از مشکلات و خرابی های ایسیو برطرف میشود.
چگونه متوجه شویم خرابی ای سی یو نرم افزاریست یا سخت افزاری؟
- در صورتیکه عیب احتمالی در ECU نوسانی باشد و آمپر در حالت استاندارد باشد(بین 0.07 تا 0.15) خرابی معمولاً جنبه نرم افزاری دارد. مانند دیر روشن فن ها، کم و زیاد شدن دور موتور، ریپ زدن ها، لرزش ها و یا چراغ چک که گاهی هست گاهی نیست.
- در صورتیکه عیوب احتمالی در ECU جنبه قطعی یا یکسرگی داشته باشد و آمپر در حالت غیر استاندارد باشد، خرابی ایسیو غالباً سخت افزاری است.
جهت تشخیص دقیق سلامت کامپیوتر خودرو، از 4 ابزار قدرتمند زیر میتوان کمک گرفت؛
- استفاده از دیاگ جهت خطا خوانی و رویت پارامترها
- استفاده از تست عملگرها در محیط دیاگ
- استفاده از ایسیوی تستی و جابجایی آن با ایسیوی خودرو
- استفاده از تستر ایسیو