معرفی انواع اگزوز هاوارد، منبع اگزوز اسپرت، کپسولی، منبع اگزوز سایلنس دار و ...
اگزوز قطعه‌ای است که گازهای حاصل از احتراق در موتور را به بیرون هدایت میکند. سیستم اگزوز علاوه بر اینکه گازها و دود حاصل از واکنش‌های شیمیایی در خودرو را به بیرون هدایت میکند وظیفه دیگری از جمله کاهش دما، کاهش آلاینده‌ها و کاهش صدا را نیز به عهده دارد.
وظیفه اگزوز : وظیفه اگزوز خروج گازهای حاصل از احتراق در موتور و بی صدا کردن آن جهت راهنمایی به عقب خوردو می‌باشد. اگزوز با کاهش تلفات ناشی از فشار معکوس گازهای خروجی سبب ذخیره کردن بیشتر قدرت تولیدی موتور و در نهایت قدرت خروجی خودرو می‌گردد.
3 وظیفه اصلی سیستم اگزوز خودرو :
- کاهش آلایندگی
- کاهش صدا
- کاهش دما
کیت اگزوز چیست؟
کیت اگزوز در واقع مجموعه‌ای از قطعات و لوازم جانبی نصب شده بر روی سیستم خروج دود خودروهاست که راننده را قادر میسازد با بهره‌گیری از آن‌ها، سرعت و حجم خروج دود را از سیستم اگزوز کنترل کند. کیت اگزوز باید بر اساس نوع خودرو و سگمنت استفاده شده در طراحی موتور آن نصب شود. یکی از مهمترین قطعات کیت اگزوز خو دروها، هِدِرز است. وظیفه هدرز خروج و هدایت گازهای ناشی از احتراق درون خودرو، به داخل لوله خروجی اگزوز است. هدرز‌ها انواع مختلفی دارند که بر اساس سیستم اگزوز خودرو و همچنین کاربری افراد بر روی اتومبیل آن‌ها نصب میشود. غیر از هدرز میتوان به مخزن و همچنین سری اگزوز هم اشاره کرد؛ البته باید این موضوع را در نظر بگیرید که هنگام نصب کیت اگزوز نباید برای کاتالیزور خودرو مشکلی ایجاد شود.
کیت های اگزوز در 2 نوع معمولی و ریموت دار قابل نصب هستند.
کیت اگزوز ریموت دار
کیت اگزوز ریموت‌دار به شما این امکان را می‌دهد که با بهره‌گیری از دکمه‌ای که در کنار فرمان راننده نصب میشود، بتوانید میزان حجم هوای خروجی از اگزوز خودروتان را کنترل کنید و صدای آن را بر اساس علاقه‌تان تغییر دهید.
از نکات مهم و قابل استفاده در کیت اگزوز مدل 1.5 اینچ و 2.5 اینچ تغییر صدا به صورت تدریجی است، یعنی این امکان وجود دارد که به وسیله ریموت به جای باز و بسته کردن آنی دریچه، به صورت پله ای دریچه را باز و بسته کنید. شما می توانید باز کردن تدریجی دریچه را در 10 مرحله انجام دهید و هر زمان که نیاز بود دریچه را به میزان علاقه مندی و نیاز خودتان باز و یا بسته کنید که به این حال، تغییر صدای ولومی نیز گفته می شود.
سایز کوچک کیت اگزوز برقی یا ریموت دار برای خودروهای تا حجم موتور 2000 در نظر گرفته شده است و سایز بزگ یا همان 2.5 اینچ برای ماشین های خروجی هوای 2000 به بالا می تواند قابل نصب باشد. پیش از نصب این اگزوز ها و کیت ها باید به حجم موتور خود بسیار توجه و دقت داشته باشید چرا که کوچکترین اشتباه میتواند آسیب های جبران ناپذیری به موتور خودرو میزند. اگر خودرو شما جزو خودروهایی است که دو خروجی دارد می توانید از دو عدد کیت اگزوز کنترلی سایز کوچک یا همان 1.5 اینچ استفاده کنید.
منبع اگزوز سایلنسر یا سایلنس دار
یکی از با کیفیت ترین منبع های اسپرت موجود در بازار بی شک منبع اگزوز سایلنسر دار یا دو حالته است. سایلنسر قطعه ای که در سر منبع اگزوز شما قرار داده می شود و باعث می شود صدای اسپرت منبع شما به حداقل (حدود 10%) برسد. معمولا زمانی که شما قصد دارید برای مدتی منبع اسپرت شما صدا نداشته باشد یا به مسافرت بروید و دیگر نمی خواهید صدایی اسپرت داشته باشید با نصب مجدد سایلنسر بر روی منبع می توانید صدای فابریک خودرو را داشته باشید. نصب سایلنسر منبع اسپرت بسیار آسان است و کافیست شما پیچ و مهره لبه منبع اسپرت را باز کنید و سپس سایلنسر را به بیرون بکشید و در زمان نیاز مجدد سایلنسر منبعتان را جا بزنید و پیچ و مهره آن را ببندید.
منبع اگزوز اسپرت
منبع اگزوز اسپرت در واقع جایگزین منبع فابریک خودرو شده و به جای خفه کردن سر و صدای آزار دهنده موتور خودرو آن را تبدیل به صدای غرشی و دلنشین برای اکثر ماشین بازها می کند. انبار یا منبع اگزوز در حالت فابریکی صدای کاملا استاندارد و مناسب برای معابر شهری تولید می کند و در این نوع منبع ها که بصورت فابریک روی خودروها نصب است، صداهای ناشی از گازهای خروجی موتور تا حد ممکن کاسته می شود تا آزار دهنده نباشند.
در منبع های اسپرت برخلاف منبع فابریکی هدف کاهش صدا نیست این منبع ها به گونه ای طراحی شده اند که صداهای خروجی را تا حد ممکن بم و غرشی کنند اما ایجاد اینگونه صداها در معابر شهری دردسرساز است و امکان جریمه را نیز دارد برای حل این مشکل می توان از منبع اگزوز سایلنس دار یا منبع اگزوز دور موتوری استفاده کرد.
منبع اگزوز کپسولی
هنگامی که دریچه های خروجی موتور خودرو باز می شود تا گاز تحت فشار شدید را آزاد کند، صداهای تکانشی بسیار زیادی نیز تولید می شود. این هزاران صدای ریز در هر دقیقه به سمت لوله خروجی اگزوز، با سرعت بالا شلیک می شوند و صداها با برخورد به دیواره لوله، بالا پایین می کنند تا در نهایت یک صدای بسیار بلند و ناخوشایند بوجود آید. حال نکته کلیدی یافتن روشی برای به حداقل رساندن این صدا قبل از خروج از سیستم اگزوز است.
منبع روی خط اگزوز و اکثراً در انتهای سیستم اگزوز و قبل از سراگزوز نصب شده است که از یک سری لوله های سوراخ دار و محفظه های پیچ در پیچ تشکیل می شود تا صدای خروجی موتور را حداقل و خوشایند نماید. هنگامی که گاز وارد منبع اسپرت کپسولی می شود، امواج صدا با پرش در داخل منبع، وارد محفظه ها و سوراخ ها شده و و دو موج در جهت مخالف تولید می شود که همدیگر را از بین می برند. همانند یک آهنگساز برای کنسرت، تولیدکنندگان منبع نیز می دانند که چگونه با معماری این محفظه ها و سوراخ ها، خروجی صوتی دلنشین و خوشایند ایجاد کنند.
اگزوز هاوارد چیست؟ هاوارد قطعه ای است که جای منبع اگزوز را می گیرد. البته این کار باعث آسیب رساندن به محیط زیست می شود، زیرا دود بیشتری از ماشین خارج می شود. این وسیله در صورت نصب استاندارد تا 10 درصد سبب افزایش قدرت و کارایی موتور می شود.
انواع مدلهای اگزوز :
- تک خروجی : در بیشتر خودروها از این مدل استفاده میشود؛ از همه هم ارزان‌تر است. کلاً از یک لوله برای خارج کردن دود از سیلندر استفاده میشود. البته باید گفته شود که این مدل، در موتورهای کم‌حجم و کم‌قدرت‌تر استفاده میشود. چون خروجی دود و گاز کمتر است و با همین مدل هم کارش راه می‌افتد.
- دو خروجی : به اگزوزهای دوگانه هم معروف هستند. این روزها خیلی هم رایج است. چرا که حجم و قدرت موتورها بیشتر شده و سعی می‌کنند از این خروجی‌های دوگانه استفاده کنند تا بتوانند عملکرد بهتری بگیرند. ضمن اینکه در نهایت نیز باعث میشود تا سوخت مصرفی پیشرانه هم کمتر شود. این مدل برای سیستم‌های توربوشارژر امروزی هم به شدت مناسب است.
- دوگانه مختلف : این یکی هم مثل همان قبلی است با یک فرق کوچک. در مدل قبلی به واسطه استفاده از مخزن‌های بزرگتر، امکان استفاده از لوله‌های خم شونده وجود نداشت. در نتیجه در ماشین‌های کوچکتر نمی‌شد از آن‌ها استفاده کرد. این اگزوزها به واسطه استفاده از مخزن‌های کوچکتر، امکان بازطراحی در لوله‌های اگزوز را به سازندگان می‌دادند.
- دوطرفه : البته از این مدل اگزوز چندان استقبالی نشد. در واقع همان مدلهای عوض شده اگزوزهای دوگانه بودند که به دلایل مختلف توسط ماشین‌بازها عوض می‌شدند.
- اگزوز high performance : سرعت خروج گاز و دود در این مدل خیلی بالاست، چرا که در طراحی آن‌ها از آلیاژهای خاصی استفاده شده است. البته چون صداهای گوشخراش و منحصر به فردی دارند، استفاده از آن‌ها غالباً در شهر ممنوع است.
سیستم اگزوز شامل چیست؟
- منیفولد
- انبار اگزوز
- کاتالیست
- لوله‌های رابط و لوله‌های خروج دود
از مهمترین اجزای تشکیل دهنده سیستم اگزوزمحسوب میشوند.
منیفولد چیست؟ دود های تولید شده حاصل از احتراق، از سوپاپ دود وارد قطعه ای به نام منیفولد می شود، این قطعه از یک طرف به منبع اگزوز و از طرفی به سرسیلندر متصل است . در ادامه دود از طریق این قطعه به منبع اگزوز رفته و سپس بعد از خفه کردن صدای موتور و دود و شتاب آن، نهایتاً آن را به اگزوز تحویل داده و اگزوز دود را به سمت محیط بیرونی هدایت میکند.
انبار اگزوز چیست؟ یکی از جالب‌ترین کارهایی که سیستم اگزوز در خودرو انجام می‌دهد، کاهش صدای گازهایی است که در احتراق موتور تولید میشوند. در داخل منبع یا انباره یا صدا خفه کن اگزوز، مجموعه‌ای از لوله‌های سوراخ‌دار تعبیه شده است که این وظیفه را به عهده دارد و مکانیزم آن به این صورت است که وقتی یک موج صدا وارد منبع اگزوز میشود، به 2 بخش تقسیم میشود. بخشی وارد محفظه شده و بخشی هم بازتاب می‌یابد. موجی که وارد محفظه شده، به دیوار منبع خورده و به سمت خارج بازتاب پیدا میکند. در نتیجه این موج‌های داخل منبع اگزوز، به هم خورده و هم را خنثی می‌کنند، تا در نهایت صدا به شدت متعادل شده و باعث می شود طول موج صدای تولید شده بسیار کاهش یافته، تا جایی که اصلاً شنیده هم نشود. همه این‌کارها در انباره اگزوز یا انبار صدا خفه‌کن اتفاق می‌افتد.
کاتالیست چیست؟ کاتالیست یا همان کاتالیزور خودرو قطعه بسیار حساس و حیاتی است که نقش مهمی در کاهش آلایندگی ناشی از احتراق سوخت موتورهای درون سوز را ایفا می نماید. اگزوزهای امروزی به بخش سومی جهت کاهش آلایندگی های زیست محیطی مجهز شده اند. در سیستم اگزوز قطعه ای به نام کاتالیست تعبیه شده که گازهای سمی نظیر مونوکسید کربن، هیدرو کربن و اكسيدهای نيتروژن را که از احتراق سوخت درون سیلندر ایجاد شده است را طی یک فرایند شیمیایی به گازهای بی خطر و غیر سمی تبدیل می کند. همچنین کاتالیزور، اکسید ازت که ماده‌ای سمی است را به گاز ازت که یک گاز بی‌خطر می باشد تبدیل می نماید.
کاتالیست ها به منظور ایجاد فرآیند شیمیایی به دمای بسیار بالایی در حدود 800 تا 900 درجه سانتگراد نیاز دارد از همین رو محل نصب این قطعه درست در ابتدای اگزوز و دقیقاً بعد از خروجی های منیفولد دود قرار دارد تا از همان گرمای ناشی از احتراق، به دمای مورد نظر برسد. قابل ذکر است کاتالیست تا 90 درصد گازهای سمی را به گاز های غیر سمی تبدیل می نماید و نقش موثری در عدم آلودگی هوا ایفا می نماید.
خاک کاتالیزور قسمتی از ضایعات انواع خودرو هایی است که از تعمیر کاتالیزور فرسوده و یا تعویض کاتالیزور فرسوده به وجود می آید.
دلایل خرابی کاتالیست اگزوز چیست؟ عمر مفید کاتالیست خودروهای بنزینی در حدود 4 سال یا 80 هزار کیلومتر تخمین زده شده است که پس از این مدت به مرور زمان از کارایی آن کاسته خواهد شد.
1. رایج ترین علل خرابی کاتالیست ها به گرفتگی منافذ اسنفجی آن باز خواهد گشت چرا که در صورت گرفتگی باعث می گردد دود خروجی از سیلندر براحتی از کاتالیست عبور نکند و این فشار بیش از حد موجب تخریب این قطعه خواهد شد.
2. از دیگر دلایل خرابی کاتالیست ها، به ضربه های فیزیکی به این قطعه مربوط میشود. کاتالیست همچنین به دمای زیاد بسیار حساس است، بطوریکه اگر دمای این قطعه به بیش از حد مجاز برسد باعث خرابی و از دست دادن خاصیت آن منجر خواهد شد.
3. میزان خلوص گاز های خروجی از سیلندر برای سلامت کاتالیست بسیار مهم است چرا که اگر گاز های خروجی به موادی دیگر آغشته باشد به مرور زمان اثر خود را از دست خواهد داد. برای مثال زمانی که واشر سر سیلندر خودرو دچار مشکل گردد و ترکیب روغن و آب وارد سیلندر گردد، ناچاراً گازهای خروجی هم به مواد فوق آغشته شده و باعث خرابی کاتالیست اگزوز خودور میشود.
4. خرابی سیستم جرقه زنی موتور از دیگر عوامل خرابی پیش از موعد کاتالیست هاست، چرا که در صورت عدم احتراق نامناسب، مخلوط هوا و بنزین بصور ناقص می سوزد و گازهای حاصل از این احتراق ناقص باعث آسیب دیدگی کاتالیست ها خواهد شد.
5. ریختن مکمل های انژکتور شور یا اُکتان در باک بنزین، برای کاتالیزور ضرر دارد، لذا پیشنهاد میکنیم از این مواد استفاده نکنید.
وظیفه لوله های رابط و پخش کننده دود در اگزوز : همه گازها و دودهای تولید شده در سیلندرها بعد از عبور از منیفولد، رابط‌ها، کاتالیست و منبع اگزوز، وارد یک لوله پخش‌کننده دود اگزوز شده و به خارج اتومبیل هدایت میشوند. طراحی این بخش به شدت اهمیت دارد، چرا که اگر خوب طراحی نشود، در شتاب و کارکرد موتور اثر منفی میتواند داشته باشد.