میزان ترکیب ضد یخ با آب رادیاتور برای مناطق گرم (شهرهای جنوبی)، مناطق معتدل (تهران و شهرهای شمالی)، مناطق سرد (اردبیل، شهرکرد، آذربایجان)
کارکرد ضد یخ چیست؟
ضد یخ ماده ای است که نقطه انجماد آب را کاهش میدهد و از یک سیستم در برابر اثرات سوء یخ زدگی محافظت می کند. ضد یخ علاوه بر اینکه می تواند نقطه انجماد آب را به زیر صفر برساند، نقطه جوش آب را هم به بالای 100 درجه می رساند و به این ترتیب می تواند بدون آنکه جوش بیاید، دمای بیشتری را تحمل کند. از آنجایی که سیستم خنک کننده موتور محیطی بسته با فشار بالاست، دمای جوش باز هم افزایش پیدا میکند تا جایی که مخلوط آب و ضدیخ براحتی می تواند دمای بیش از 120 درجه سانتی گراد را نیز در موتور تحمل کند که فراتر از دمای عادی موتور است و به این ترتیب این مخلوط در تابستان نیز مانع از جوش آمدن آب می شود. سازندگان ضد یخ مواد روغنی نیز به آن اضافه می کنند تا در فرآیند کاری خود بتوانند واتر پمپ را نیز روغن کاری کند تا مانع از آسیب به آن شود. از سوی دیگر به دلیل رنگ خاص ضد یخ، هر گونه نشتی در سیستم خنک کنندگی براحتی قابل تشخیص است و در نهایت ضد یخ مانع از زنگ زدگی اجزای فلزی داخل موتور توسط آب می شود.
چقدر ضد یخ بریزیم؟
این دستور العمل برای تمام خودورها یکسان است و مقدار ترکیب آب و ضد یخ بسته به شرایط آب و هوایی منطقه تغییر می کند.
- برای مناطق گرم (مانند استان های جنوبی کشور و کویری) یا فصل تابستان : مقدار ضد یخ 50% - آب رادیاتور 50% یا بعبارت دیگر 1 عدد ضد یخ یک لیتری + یک لیتر آب رادیاتور، در این حالت دمای انجماد تا 37- درجه پایین می آید.
- مناطق معتدل (مانند تهران و استان های شمالی) مقدار ضد یخ 60% - آب رادیاتور 40% که تقریباً همان ترکیب 1 به 1 بالا می شود.
- مناطق سرد (مانند استان های آذربایجان و اردبیل) یا فصل زمستان : مقدار ضدیخ 70% - آب رادیاتور 30% یا بعبارت دیگر 2 عدد ضد یخ یک لیتری + یک لیتر آب رادیاتور
چند مدل ضد یخ داریم؟
ضد یخ های پایه الکلی که برای مناطق سردسیر ساخته شده اند، این نوع از ضد یخ ها بخاطر خاصیت اسیدی و خورندگی که دارند، حتماً بعد از یکسال باید تعویض شوند. نوع دیگر ضد یخ ها، ضد یخ روغنی است که مخصوص مناطق گرمسیری است، این ضد یخ ها نیز معمولاً بعد از یکسال خاصیت روغنی خود را از دست می دهند و باید تعویض شوند ولی حالت اسیدی و خورندگی ندارند و در صورت عدم تعویض به قطعات موتور آسیب نمی زنند.
زمان تعویض ضد یخ
- برای چک کردن ضد یخ ماشین خود باید شلنگ رادیاتور را باز کنید و به اندازه یک لیوان آب رادیاتور بردارید، لیوان را در فریزر قرار دهید، اگر بعد از 5 الی 6 ساعت آب رادیاتور یخ بزند یعنی زمان تعویض ضدیخ فرا رسیده است، در غیر اینصورت می توانید همچنان از آن استفاده کنید.
- در صورتی که رنگ ضدیخ از رنگ سبز (یا قرمز) روشن به سوی قهوه‌ای زنگار مانند گذاشت، بدانید که ضدیخ وظیفه تمیزکاری خود را انجام داده و ضدیخ باید جایگزین شود.
- عمر ضد یخ ها بسته به زمان و شرایط کاری متغیر می باشد، اما بطور کلی عمر مفید ضد یخ ها 2 سال می باشد.
چرا باید ضد یخ را عوض کرد؟
با گذشت زمان، مایع خنک‌کننده موتور خاصیت اولیه خود را از دست داده و تا حدودی اسیدی می‌شود. این امر باعث می‌شود که این مایع بار الکتریکی پیدا کند. حتی جریان 0.20 ولت کافی است تا اجزای فلزی داخل موتور خوردگی پیدا کنند. مخصوصاً آلومینیوم که در برابر خوردگی ناشی از الکترولیز بسیار حساس است. معمولا وقتی الکترولیز ضد یخ یا مایع خنک‌کننده رخ میدهد، یعنی دیگر دیر شده است و موتور مایع را نشت میدهد. این در حالی است که با تعویض به‌موقع ضد یخ می‌توان از الکترولیز مایع خنک‌کننده جلوگیری کرد.
انواع ضد یخ
ضد یخ سبز: سال‌های متمادی فقط یک نوع ضد یخ در بازار وجود داشت و آن همین رنگ سبز آن بود. با پیشرفت فناوری انواع مختلف دیگری از ضد یخ وارد بازار شدند.
ضد یخ OAT: این کلمه مخفف Organic Acid Technology است. این ضد یخ ماندگاری طولانی دارد و برخلاف برخلاف نوع سبز که حدود 2 تا 3 سال دوام دارد، این ضد یخ حدود 5 سال ماندگار است.
ضد یخ ترکیبی یا هیبریدی: این ضد یخ اساسا ترکیبی از ضد یخ سنتی و ضد یخ OAT است. این محصول که HOAT نامیده می‌شود، معمولاً با مایع خنک‌کننده‌ای که درون موتور شما هست هم سازگار است و می‌توانید بدون توجه به نوع مایع قبلی، این ضد یخ را بعد از رقیق‌کردن با آب به آن اضافه کنید. این در حالی است که ضد یخ OAT را در صورتی که قبلاً از خنک‌کننده معمولی استفاده کرده باشید، نمی‌توانید به آن اضافه کنید؛ زیرا این دو با هم سازگار نیستند.
اگر خودرو مورد نظر به اصطلاح صفر کیلومتر باشد، پس سیستم‌های داخلی مدار گردش آب رادیاتور تمیز و بدون ایراد است. این مهم باعث می‌شود تا در صورت عدم بروز نشتی در این سیستم، مایع خنک کننده رادیاتور بین 60 تا 100 هزار کیلومتر اول نیازی به تعویض نداشته باشد. از آن پس با استفاده از مایع ضد یخ جایگزین از سوی مالک، توصیه می‌شود.
نکته مهم: در صورتیکه در خودروی کارکرده تا بحال از ضد یخ استفاده نکرده اید، باید در استفاده از ضد یخ کاملاً احتیاط بخرج دهید. به این صورت که ضد یخ را در حجم نیم لیتر و به فاصله زمانی یک هفته به رادیاتور اضافه کنید. اضافه کردن ضد یخ به موتورهایی که قبلاً فاقد ضد یخ بوده باعث جدا شدن رسوبات جداره داخلی بلوک سیلندر، سوراخ شدن رادیاتور، خراب شدن قطعات برقی الکترونیکی و مهم تر از همه از بین رفتن واشر سر سیلندر می شود.
اقدامات اورژانسی برای یخ نزدن موتور در صورت نداشتن ضدیخ
آیا اگر در هوای سرد، در جایی گیر کردید و ضدیخ نداشتید و یا اگر بر حسب نیاز نتوانستید داخل موتور ضدیخ بریزید، اجازه می‌دهید موتور یخ بزند و به آن خسارات ریز و بزرگ برسد؟؟ چاره‌ی اصولیِ کار در این مواقع چیست؟ در این مواقع راننده‌های قدیمی راهکارهای خوبی بلد بودند که بنده برای شما چند موردِ کاربردی آن را ذکر می‌کنم:
- استارت زدن و گرم کردن موتور بصورت چند ساعت یکبار (که زمان دقیق آن را مقدار سردی هوا مشخص میکند)
- خالی کردن کل آب رادیاتور موتور، فقط فردا صبح که خواستید خودرو را روشن کنید ، لطفاً یادتان نرود که داخل موتور آب بریزید.
- روشن کردن پیکنیک زیر کارتل موتور، البته این روش برای خودروهای سنگین و قدیمی انجام می‌شود و انجام آن باید با تجربه زیادی همراه باشد.
- ریختن الکل داخل آب رادیاتور، در این روزهای کرونایی ، همگی افراد الکل به همراه دارند، بنابراین به خاطر دمای پایینِ نقطه انجماد الکل ، شما می‌توانید از الکل بصورت موقت به عنوان ضدیخ استفاده کنید.
- روشن کردن یک لامپ 100W رشته‌ای کنار موتور در مواقعی که به برق دسترسی دارید.